Ανοχύρωτο είναι το Εθνικό Σύστημα Υγείας εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού, σύμφωνα με την πρόεδρο της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών, Αφροδίτη Ρέτζιου.
«Κόκκινο» έχει χτυπήσει η καθημερινότητα του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού της χώρας, ενώ αρκετά κρούσματα του νέου κορονοϊού καταγράφονται ήδη μεταξύ της νοσοκομειακής «εμπροσθοφυλακής». Η Αφροδίτη Ρέτζιου, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών απάντησε στις ερωτήσεις του Sputnik, αναφορικά με την κατάσταση που επικρατεί στα νοσοκομεία μετά την έλευση του COVID - 19.
Βλέπουμε ότι πληθαίνουν τα κρούσματα του νέου κορονοϊού μεταξύ του υγειονομικού προσωπικού. Ήταν αναμενόμενο εκ μέρους σας; Είναι δικαιολογημένη η ανησυχία που μας προκαλεί αυτό το γεγονός;
Τα επιδημιολογικά δεδομένα, από τα οποία μπορούμε να εξάγουμε ένα ασφαλές συμπέρασμα, είναι αυτά της Κίνας. Στις 7 Μαρτίου, το ΕΚΠΑ είχε δημοσιεύσει τα στοιχεία του Οργανισμού Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Κίνας, που αφορούσαν 72.314 περιστατικά. Το 3,8% των περιπτώσεων ήταν υγειονομικοί. Το αναφέρω γιατί στην Ελλάδα, με τα δεδομένα που έχουμε μέχρι στιγμής, ακόμα κι αν το δείγμα είναι μικρό, περίπου το 11% των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων είναι εργαζόμενοι στα Δημόσια νοσοκομεία. Σχεδόν τριπλάσιο από αυτό της Κίνας. Είναι αναμενόμενο, βέβαια, να διατρέχουμε μεγαλύτερο κίνδυνο συγκριτικά με τον υπόλοιπο πληθυσμό. Ερχόμαστε πιο συχνά σε επαφή με ασθενείς, ορισμένοι διαγνωστικοί και θεραπευτικοί χειρισμοί ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο έκθεσης σε μολυσματικές εκκρίσεις. Το βασικότερο πρόβλημα είναι η έλλειψη, απουσία σε ορισμένες περιπτώσεις, μέτρων υγείας και ασφάλειας των υγειονομικών, αλλά και οι ελλείψεις ατομικών μέσων προστασίας. Μας ανησυχεί γιατί δεν έχουμε εφεδρείες, ώστε όταν αρρωστήσουμε κάποιοι από εμάς, να μπορέσουμε να αντικατασταθούμε. Κι αυτό είναι που μας ανησυχεί, κυρίως για τους ασθενείς. Ήδη μετράμε μία απώλεια, τον συνάδελφό μας, 53 ετών, από την Κοζάνη.
Ποια είναι η κατάσταση στα ελληνικά νοσοκομεία, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, αναφορικά με το ιατρικό προσωπικό και πόσοι άνθρωποι χρειάζονται προκειμένου να μιλάμε για πλήρη στελέχωση;
Η κατάσταση είναι τραγική, χωρίς υπερβολή. Έχουμε 6.500 κενές οργανικές θέσεις. Το 2013 επί κυβέρνησης ΝΔ καταργήθηκαν οργανικές θέσεις και μπήκε λουκέτο σε μονάδες υγείας, νοσοκομεία ολόκληρα, τα οποία φυσικά δεν άνοιξε ούτε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Άρα, μιλάμε για τουλάχιστον 6.500 προσλήψεις μόνιμων γιατρών, αν θέλουμε να μιλάμε για πλήρη στελέχωση των υπαρχουσών δημόσιων δομών. Πολύ περισσότερες, αν θέλουμε να μιλάμε για ένα δημόσιο σύστημα υγείας ανεπτυγμένο σε όλα τα επίπεδα, που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες του λαού μας. Δεν υπάρχει καμία ειδικότητα που να μην έχει ελλείψεις. Άλλες περισσότερο και άλλες λιγότερο.
Έχουν δημιουργηθεί αξιοσημείωτα κενά λόγω καραντίνας γιατρών και νοσηλευτών; Περιμένετε, άμεσα, επιπλέον κενά; Πώς αντιμετωπίζονται;
Αυτά τα κενά που έχουν προκύψει έρχονται να προστεθούν στα κενά που προϋπήρχαν λόγω των ελλείψεων. Οι «τρύπες» μεγαλώνουν και δεν κλείνουν με «μπαλώματα». Τα κενά δεν αντιμετωπίζονται ούτε με μετακινήσεις γιατρών και νοσηλευτών, ούτε βάζοντας αυτούς που μένουν πίσω να δουλεύουν με ακόμη πιο εντατικούς ρυθμούς, αυξάνοντας τον κίνδυνο ιατρικών λαθών. Το ομολογούν οι ίδιοι. Θα έπρεπε να έχουν ήδη γίνει μαζικές προσλήψεις μόνιμων γιατρών και νοσηλευτών, να στελεχωθούν πρώτα και κύρια τα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών, οι ΜΕΘ και τα Κέντρα Υγείας, ώστε να αποσυμφορηθούν τα νοσοκομεία.
Υπάρχουν εφεδρείες να αντικαταστήσουν τους νοσούντες; Δηλαδή ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που δεν εργάζεται αυτή τη στιγμή, προκειμένου να επιστρατευτεί στη συνέχεια;
Εφεδρείες είναι μόνον οι χιλιάδες νέοι άνεργοι γιατροί, αλλά και οι επικουρικοί γιατροί, των οποίων οι συμβάσεις δεν έχουν ακόμη ανανεωθεί, με αιτιολογία διάφορα δήθεν «νομικά κωλύματα». Κι αυτό συμβαίνει, ενώ η πρώτη πράξη νομοθετικού περιεχομένου της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της επιδημίας, προέβλεπε ότι μπορούν να γίνουν προσλήψεις κατά παρέκκλιση των μνημονίων που έβαζαν ταβάνι. Γιατί δεν το κάνουν λοιπόν; Έτσι ώστε να πολλαπλασιαστούν οι δυνάμεις που θα δώσουν τη μάχη; Απαγόρευσαν τις συναθροίσεις άνω των 10 ατόμων για τον περιορισμό της διασποράς, αλλά δεν προσλαμβάνουν γιατρούς; Οι προσλήψεις που κάνουν είναι λιγοστές. Τέλος, θα μπορούσαν να επιστρατεύσουν και τους ιδιώτες γιατρούς, να ενταχθούν στο κεντρικό σχέδιο για την αντιμετώπιση της επιδημίας, να εξετάζουν και να περιθάλπουν δωρεάν τους ασθενείς και να πληρώνονται από το κράτος.
Μιλώντας με αριθμούς, πού βρισκόμαστε με τις προσλήψεις που εξήγγειλε η κυβέρνηση;
Το δελτίο τύπου του υπουργείου Υγείας με ημερομηνία 19 Μαρτίου ανακοίνωσε μόλις 100 γιατρούς και 500 νοσηλευτές και λοιπό προσωπικό. Τα νούμερα είναι αμείλικτα. Υπάρχουν 6.500 κενές θέσεις γιατρών. Έχουν προσληφθεί 100 συμβασιούχοι γιατροί κι επιπλέον έχουν εγκριθεί μόλις 254. Προσλαμβάνονται για ένα χρόνο κι ύστερα θα απολυθούν. Εκτός αυτού, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία για διορισμούς γιατρών, πριν το ξέσπασμα της επιδημίας, που δεν έχουν ολοκληρωθεί, με ένα μέρος αυτών να αφορούν τμήματα πρώτης γραμμής, όπως τα τμήματα επειγόντων περιστατικών.
Υπάρχει επάρκεια σε ιατρικά αναλώσιμα εν όψει της έξαρσης του κορονοϊού; Υπάρχει απόθεμα σε μέτρα ατομικής προστασίας: μάσκες, γάντια, ειδικές στολές, γυαλιά;
Όλα τα απαραίτητα δίνονται με το σταγονόμετρο. Θα αναφέρω ένα ενδεικτικό παράδειγμα. Στο Δρομοκαΐτειο Νοσοκομείο ράβουν στη ραπτομηχανή μάσκες από σεντόνια, διότι σε κάθε τμήμα αντιστοιχούν μόλις δύο απλές χειρουργικές μάσκες την ημέρα. Για να καταλάβετε, μία απλή χειρουργική μάσκα κρατάει μόλις τρεις ώρες. Κάθε εργαζόμενος χρειάζεται τουλάχιστον 1 με 2 μάσκες στη βάρδιά του. Μας δίνουν 2 όλες κι όλες για 24 ώρες, για 6-7 εργαζόμενους. Υπάρχουν σοβαρότατες ελλείψεις, τις οποίες επιχειρούν να αποδώσουν σε «αλόγιστη χρήση». Τι εννοούν όταν μιλούν για «λελογισμένη χρήση»; Μία μάσκα μιας χρήσης πρέπει να αλλαχτεί σε 6 ώρες. Δεν γίνεται να χρησιμοποιηθεί για 5 μέρες ή να αερίζεται και να επαναχρησιμοποιείται.
Πώς είναι η καθημερινότητα γιατρών και νοσηλευτών αυτές τις δύσκολες ημέρες; Τι γίνεται με το ωράριο, τις βάρδιες, την άδεια ειδικού σκοπού για όσους την έχουν αιτηθεί;
Η εντατικοποίηση είχε χτυπήσει κόκκινο πριν την πανδημία. Μπορείτε να καταλάβετε τι γίνεται τώρα. Αρνούνται με το «έτσι θέλω» άδειες ειδικού σκοπού. Το σύστημα υγείας χρειάζεται άμεσα επιπλέον προσωπικό. Ή θα προσπαθείς να στοιβάξεις τις ανάγκες στο υπάρχον σύστημα υγείας, με ολέθρια αποτελέσματα, ή θα πάρουν, έστω την ύστατη στιγμή, όλα τα αναγκαία μέτρα για να μπορέσει το σύστημα να ανταπεξέλθει. Μην ξεχνάμε ότι το ΕΣΥ καλείται να περιθάλψει, τόσο τους ασθενείς με κορονοϊό, όσο και όλους τους υπόλοιπους που πάσχουν από άλλα νοσήματα, τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα, όπως οι καρκινοπαθείς.
Εστιάζοντας στα συναισθήματα των ανθρώπων που βρίσκονται στην «πρώτη γραμμή», υπάρχει φόβος; Πόσο εκτεθειμένοι νιώθετε; Υπάρχει ψυχολογικό απόθεμα για τις δυσκολότερες μέρες που έρχονται;
Είμαστε εκτεθειμένοι, αλλά δε νιώθουμε. Φόβος υπάρχει, είναι ανθρώπινο. Μένουμε δυνατοί, όμως. Παίρνουμε δύναμη από την αλληλεγγύη που εκφράζουν εργαζόμενοι από άλλους κλάδους. Που ενώνουν τη φωνή τους με τη δική μας και απαιτούν μέτρα για την υπεράσπιση της υγείας του λαού μας.